ՉՈԲԱՆՆ Ա ԱՌՅՈՒԾԻՆ ՃՈՏԸ
Րոտա կետի ղրաղին քրծեր շատ կան: Լեռների կլխին առյուծը ճոտին նհետ ապրում ա: Տըրանք տես-տեն ուտիլի պDնի ման են կյալիս, համալ վեչ մի պDն չեն ճարում: Բիզարած կյալիս են քըրծին նստում: Ճոտը քերծը եշում ա, տեսնում, ներքին չիմանումը մի բոլուք վեխճար կան:Ճոտն ասում ա. – Մամա´, տBւ սոված չե՞ս:- Բա հինչ եմ, - պատասխանում ա մերը:- Բա հո՞ւմ ենք եշում, հենե ներքին չիմանումը մի բոլուք վեխչար կա, քինանք քեֆ անենք:- Բա չոբա՞նը:- Չոբանը մեզ հինչ պիտի անի, ինքը մի կուճի մարթ, մուք ալ` առյուծ:- Է, ասում ես էլի…- ԴBւզ չեմ ասո՞ւմ:- Իհարկե դBւզ չես ասում, տBւ մարթին խելքը հաշվի չես առնում:- Մամա´, ընդա խելքը հի՞նչ պիտի անի մեր ուժի կողքին: Ես մինակ ընդա կհախթեմ, վեխճարնին թDմBւզ պիրեմ:- ՏDռտակ-մDռտակ պաներ մի ասի, տեղըթ նստի, սուս ըրա, թող քուն իլեմ:Առյուծը քընավ ա հընցնում, ճոտը կամաց-կամաց կողքան քինում ա, քշանում ա վեխճարին բելուկին կոշտը: Չոբանը տյուս ա կյալիս, տրա առաչը:- Էս ա՞ մարթը, վըեր մաման ասում ա խելունք ա:Առյուծի ճոտը օզում ա թա թռնի ընդա պըկան կենա, պատառ-պատառ անի:Չոբանը ծիծղիլավ ասում ա. – Պարի ես եկալ, ա´յ իմ քախծր պարիկամ, ե´կ, քանի վեխճար օզում ես, քեզ տամ, տար:Առյուծին ճոտը տեսնում ա, վըեր չոբանը բարի մարթ ա, պատառ-պատառ անիլը մըտան թըռըցնում ա. «ԳBւդBւմ չեմ, թD խեյ ա մաման մարթի անա էնքան վախում, շատ լDվ, ղոնաղասեր մարթ ա: Հինչքան վեխճար օզեմ, տալիս ա»: Տա չոբանին նհետ քինում ա բիդա վեխճարի բելուկը:Մինալ բBւրդDն առյուծի ճոտը ասում ա. – Վեննս թալակի մեչ ա ինգյալ:Մարթն ասում ա. – Վեչ մի պDն, հալա առաչ քինա:Մեհետ ալ վըեր վենը փոխում ա, չորս ոնավըն ընգյում ա թալակին մեչը:- Վա~յ, վ~այ… վա~յ, - բացականչում ա առյուծին ճոտը:- Հի՞նչ ա պտահալ, պարիկա´մ:- Հինչ վըեր մի պDն թաթերս փըռնալ ա, պաց չի թողում, ե´կ ինձ ըզադի:- Աշկիս վըրD, - պատասխանում ա չոբանը ու սկսում մհակավը տուր թե կտաս գազանի կողերին, կլխին, մեշկին:- Անջուկներիս թխի, անջուկներիս:- Խե՞ անջուկներիդ թխեմ:- Մորըս խորուրթը չլսելու համար…- Հի՞նչ խորուրթ էր տվալ:-Խորուրթ էր տվալ, վըեր մարթը BւրDն խելքավն ա արար աշխարին տրոթուն անում:
Րոտա կետի ղրաղին քրծեր շատ կան: Լեռների կլխին առյուծը ճոտին նհետ ապրում ա: Տըրանք տես-տեն ուտիլի պDնի ման են կյալիս, համալ վեչ մի պDն չեն ճարում: Բիզարած կյալիս են քըրծին նստում: Ճոտը քերծը եշում ա, տեսնում, ներքին չիմանումը մի բոլուք վեխճար կան:
Ճոտն ասում ա. – Մամա´, տBւ սոված չե՞ս:
- Բա հինչ եմ, - պատասխանում ա մերը:
- Բա հո՞ւմ ենք եշում, հենե ներքին չիմանումը մի բոլուք վեխչար կա, քինանք քեֆ անենք:
- Բա չոբա՞նը:
- Չոբանը մեզ հինչ պիտի անի, ինքը մի կուճի մարթ, մուք ալ` առյուծ:
- Է, ասում ես էլի…
- ԴBւզ չեմ ասո՞ւմ:
- Իհարկե դBւզ չես ասում, տBւ մարթին խելքը հաշվի չես առնում:
- Մամա´, ընդա խելքը հի՞նչ պիտի անի մեր ուժի կողքին: Ես մինակ ընդա կհախթեմ, վեխճարնին թDմBւզ պիրեմ:
- ՏDռտակ-մDռտակ պաներ մի ասի, տեղըթ նստի, սուս ըրա, թող քուն իլեմ:
Առյուծը քընավ ա հընցնում, ճոտը կամաց-կամաց կողքան քինում ա, քշանում ա վեխճարին բելուկին կոշտը: Չոբանը տյուս ա կյալիս, տրա առաչը:
- Էս ա՞ մարթը, վըեր մաման ասում ա խելունք ա:
Առյուծի ճոտը օզում ա թա թռնի ընդա պըկան կենա, պատառ-պատառ անի:
Չոբանը ծիծղիլավ ասում ա. – Պարի ես եկալ, ա´յ իմ քախծր պարիկամ, ե´կ, քանի վեխճար օզում ես, քեզ տամ, տար:
Առյուծին ճոտը տեսնում ա, վըեր չոբանը բարի մարթ ա, պատառ-պատառ անիլը մըտան թըռըցնում ա. «ԳBւդBւմ չեմ, թD խեյ ա մաման մարթի անա էնքան վախում, շատ լDվ, ղոնաղասեր մարթ ա: Հինչքան վեխճար օզեմ, տալիս ա»: Տա չոբանին նհետ քինում ա բիդա վեխճարի բելուկը:
Մինալ բBւրդDն առյուծի ճոտը ասում ա. – Վեննս թալակի մեչ ա ինգյալ:
Մարթն ասում ա. – Վեչ մի պDն, հալա առաչ քինա:
Մեհետ ալ վըեր վենը փոխում ա, չորս ոնավըն ընգյում ա թալակին մեչը:
- Վա~յ, վ~այ… վա~յ, - բացականչում ա առյուծին ճոտը:
- Հի՞նչ ա պտահալ, պարիկա´մ:
- Հինչ վըեր մի պDն թաթերս փըռնալ ա, պաց չի թողում, ե´կ ինձ ըզադի:
- Աշկիս վըրD, - պատասխանում ա չոբանը ու սկսում մհակավը տուր թե կտաս գազանի կողերին, կլխին, մեշկին:
- Անջուկներիս թխի, անջուկներիս:
- Խե՞ անջուկներիդ թխեմ:
- Մորըս խորուրթը չլսելու համար…
- Հի՞նչ խորուրթ էր տվալ:
-Խորուրթ էր տվալ, վըեր մարթը BւրDն խելքավն ա արար աշխարին տրոթուն անում:
1982
Առակներ
Ասացող՝
Անուշավան Սարգսյան
Գրառող՝
Արամ Մարգարյան
Վայր/ֆոնդ՝
Կապանի շրջանի Անտառաշատ գյուղ/ՀԱԻԲԱ չմշակված ֆոնդ