top of page

ՄԽԻԹԱՐ ՍՊԱՐԱՊԵՏԻ ՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ

Դադալունց պեռթը Տավիթ Բեգն ա շինալ: Շատ լավ պեռթ ա իլալ, տեղն էլ շատ պենդոտ, վեր աշխարք էլ ուրուր կյա, կարալ չէր էն պեռթին քար աներ: Տավիթ Բեգը նեղն ինգյած վախտը Հալուծորա պեռթը թողեր, կյար դադալունց պեռթումը կենար:

Հենա վեր Տավիթ Բեգը մեռնում ա, ուրան տեղակալը տառնում ա Մխիթար Սպարապետը, ամմա էս Տավիթ Բեգին վեչ խելքն ա ունենում, վեչ էլ քաջությունը: Զանգյազուրի մելիքները ցրվում են, Նախճավանի Միրզալի փաշան կյալիս ա Զանգյուզուրը վեր օնում, ինքն էլ Տըթևու վանքումն ա նստում:

Մըն տարի, տարուկես անց ա կենում, ամմա փաշան կարում չի Մխիթար ըՍպարապետին փըռնի: Վրջը հայտարարություն ա տամ, թա` հու վեր Մխիթար Սպարապետին կյուլոխը պիրի, ընդան համ քաշավը մըն վեսկի կտամ, համ էլ կնշանակեմ Խնձորեսկու մելիք:

Մխիթար ըՍպարապետին մըն անխիղճ, անկեռիք թիգնապահ ա ինում: Քիշերը ըսպարապետին քոն իլած վախտը խանչալը սուրմիշ ա անում, ըսպարապետին կյուլոխը կտրում, քիցում մըն միշոկի մեջ, տանում Տաթև, տամ Միրզալի փաշին, թա` փաշան ապրած կենա, Մխիթար ըՍպարապետին կյուլոխը պերալ եմ:

Փաշան ասում ա. – Հա´, պերալ ես, շատ լավ ես ըրալ, ապրես, վարձտ կստանաս:

Ետո կանչում ա տահիճին, թա` տարեք էս ավազակին կյուլոխը կտրեցեք, սա վեր ուրան հայ քրիստոնյա խազայինին կյուլոխը կտրալ ա, մերը կկտրի, լըհա կկտրի:

Տահիճնին տանում են էտ դավաճանիտ սպանում, լեշը Տըթևու քերծավը քյուցում տակը: Մխիթար ըՍպարապետին մարմինն էլ տանում են Խնձորեսկու անապատումը թաղում: Մեծ քար կա քիցած յիրան, քարին յիրան կիրած ա .

«Այս է տապան ի հանգստյա,

Իջեալ մարմնով ի գերեզմնյա,

Սա Մխիթար, մեծ անունվ,

Սորա ուներ իշխանություն:

Ով որ առնի ըզսա հիշման,

Արքայության լինի արժան…»

1946

Ավանդազրույցներ

Ասացող՝

Ավանես Թելունց

Գրառող՝

Սերո Խանզադյան

Վայր/ֆոնդ՝

Գորիսի շրջանի Խնձորեսկ գյուղ

bottom of page